Kuşlar, çok fazla insanoğlunun gözde canlıları içinde içeriyor. Çoğunlukla özgürlük ve barışla bağdaştırılan bu canlıların çok fazla çeşidi kent hayatında, insanlarla iç içe yaşıyor. Sadece söz mevzusu baykuşlar olduğu zaman işler birazcık karışıyor. Bazıları baykuşların son derece sempatik bulunduğunu düşünüyor. Bazıları içinse oldukça ürkütücü ve korkunç olan bu canlılar, karanlığı ve tehlikeyi çağrıştırıyor. Sadece baykuşlar hakkında düşünceleriniz ne olursa olsun, 200’den daha çok olan türüyle dünyanın hemen hemen tamamına yayılan bu canlılar, dünyamız üzerinde bulunan en garip türlerden birisidir. İşte baykuşlar hakkında muhtemelen daha öbceden duymadığınız 12 şaşırtıcı gerçek…
1. Baykuşlar başlarını 360 aşama çeviremezler
Çok fazla insan baykuşların, başlarını 360 aşama çevirebildiğine inanıyor. Sadece bu doğru değil. Baykuşlar başlarını her iki yönde 135 aşama çevirebiliyor. Şu demek oluyor ki toplamda sadece 270 derecelik bir bakış açısına sahipler! Normal olarak bu alışılmadık özelliği alışılmadık vücut yapılarına borçlular.
2. Baykuşların gözleri bizim bildiğimiz anlamda yuvarlak değil
Baykuşların son aşama üstün bir görme yetisine sahip oldukları malum bir şey. Fazlaca uzak mesafeleri hem de zifiri karanlıkta bile kolaylıkla görebiliyor, bu sayede kolaylıkla avlanabiliyorlar.
Baykuşların gözleri, bizim bildiğimiz anlamdaki gözlerden oldukça daha değişik. Baykuşların göz bebekleri bulunmaz. Bunun yerine göz tüpleri vardır. Gözleri, gözlerinin arkasına doğru uzayan bu tüplere bağlıdır. Şu demek oluyor ki baykuşlar, gözlerini bağımsız olarak hareket ettiremezler. Bu yüzden görmek istedikleri yere, başlarını çevirmek durumundadırlar.
3. Gelişmiş bir duyma yetileri var
Çok fazla insan, baykuşların üstün görme yetisinden haberdar. Sadece hem de üstün duyma kabiliyetine sahip oldukları pek bilinmiyor. Toprağın yada karın altındaki ufak çıtırtıları dahi duyabilirler!
Birtakım baykuşların kulaklarında, ses dalgalarındaki değişimleri algılayabilen yapılar bulunur. Bu şekilde durdurulması neredeyse imkânsız avcılar haline gelirler. Bununla beraber birtakım baykuş türleri, yüzlerinin tümünü bir duyma organı şeklinde kullanabilir. Bu türlerin hem yüzlerinde hem de kulaklarında türlü türlü ses dalgalarını ayırt etmelerine olanak tanıyan tüyler bulunur.
4. Son aşama sessiz uçarlar
Çok fazla kuş türünün kendine göre alışılmadık özelliği olsa bile sessiz uçmak, kuşlar âleminde son derece ender bir özellik. Bu mevzunun uzmanları ise baykuşlar. Baykuşlar, uçarken neredeyse asla ses çıkarmazlar. Türbülansı ufak akımlara bölen ve böylelikle sesi azaltan tüyleri yardımıyla, avlarına neredeyse görünmez bir biçimde yaklaşabilirler.
5. Avlarının sindiremedikleri parçalarını kusarlar
Baykuşlar, narin görünümlerine rağmen son aşama yırtıcı canlılardır. Avlarını yakaladıktan sonrasında kuvvetli pençeleriyle ezerek öldürürler. Ondan sonra avlarının büyüklüğü bakımından, parçalayarak yada tüm halinde mideye indirirler. Sadece avlarının kemik ve kürk şeklinde kısımlarını sindiremezler. Bu kısımlar, baykuşların sindirim sisteminde bir çeşit toprak haline getirilir ve sıkıştırılır. Peşinden, avlarından geriye kalan bu maddeyi kusarlar.
6. Birtakım baykuş türlerinin en popüler besini başka baykuşlardır!
Birtakım baykuş türlerinin gıda skalası son aşama geniş. O şekilde ki belirli baykuş çeşitleriyle beslenmekten hoşlanan baykuş türleri bile var. Belkide batı feryat baykuşunun nesli, öteki baykuşlar tarafınca avlandığı için tükenme tehlikesiyle karşı karşıya.
7. Baykuşlar, bir çok durumda sadece yuvadaki en kuvvetli yavruyu besler
Kulağa birazcık acımasız şeklinde geliyor. Sadece bilhassa yiyeceğin kıt olduğu zamanlarda ebeveyn baykuşlar sadece en kuvvetli yavrularını beslemeyi tercih ediyor.
8. Kamuflaj mevzusunda uzmanlar
Çok fazla baykuş çeşidi gündüz saatlerini uyuyarak geçirir. Buna karşın yırtıcı doğadaki yırtıcılara av olmadan hayatta kalmayı başarabilirler. Bu sebeple son derece gelişmiş bir kamuflaj kabiliyetleri var.
9. Birtakım baykuşlar yuvalarını toprağın altına inşa ediyor
Pek çoğumuz baykuşları ağaç dallarında görmeye alışkınız. Oysa birtakım baykuş türleri, yuvalarını yer altına inşa ediyor. Şimal ve Cenup ABD’da yaşayan “uzun bacaklı oyuk baykuşu” yer altında yaşayan öteki hayvanların açmış olduğu oyukları işgal ediyor yada kendisi için yeni bir oyuk oluşturuyor. Bilhassa yavrulama periyodunu bu oyuklarda geçiren bu baykuş çeşidi, yavrusunu da yer altında dünyaya getiriyor.
10. Baykuşlar çok fazla ziraatçi tarafınca haşere önleyici olarak kullanılıyor
Baykuşlar sadece birkaç aylık sürede 3000’den fazla böcek tüketebilir, bir yıl içinde 50 kilodan fazla sincap yada fare avlayabilir. Bu yüzden çok fazla çiftinin en yakın dostu olmak şeklinde bir özellikleri vardır.
11. Antik Yunan’da zaferin habercisi olarak kabul ediliyorlardı
Athene noctua yada bizdeki adıyla kukumav kuşu, Yunan mitolojisindeki bilgelik tanrıçası Athena’nın dostuydu. Baykuşların bilgelik ile ilişkilendirilmesinin en mühim nedeni de bu. Sadece Athena, hem de savaşçı bir tanrıçaydı. Athena’nın arkadaşı olan baykuş ise harbe giden orduların koruyucusu olarak kabul ediliyor, cenk meydanında uçarken görülen bir baykuş ise yaklaşan zaferi müjdeliyordu.
12. Çok fazla kültürde vefat ile ilişkilendiriliyorlar
Bununla beraber bir çok kültürde cadılık ve büyücülük şeklinde negatif çağrışımları olan kavramların ayrılmaz bir parçası olarak görülüyorlar. O şekilde ki günümüzde süregelen bu batıl inançlar sebebiyle baykuşların öldürülmüş olduğu birtakım bölgeler bile var.
